Apod

AE Aurigae yıldızı alevler içinde mi? Elbetteki hayır, hatta AE Aurigae’ nin adının Alevli Yıldız olmasına rağmen öyle değil. Etrafındaki Nebulanın adı da Alevli Yıldız Nebulası ve ateş olmamasına rağmen bölgenin rengi de ateş şeklinde görülüyor. Ama tekrar söylüyorum ortada ateş yok anlaşalım bu konuda. Basit şekilde oksijenin hızlı molekül edinmesi olarak açıklayabileceğimiz ateş yalnızca yeteri kadar oksijen varlığında...

Kozmik denizlerde bir gemi gibi akıp giden Zeta Ophiuchi (Çinliler Han Yıldızı da der.) yıldızı bu müthiş infrared portrede de görüldüğü gibi evrende yıldızlar arasında bir yay gibi durur. Görselde güneşten 20 kat daha büyük mavimsi Zeta Oph tam merkezde duruyor. Önde ise yıldızlar arası ısıyı ve tozu sıkıştırıp bir yay formunu almış olan güçlü bir rüzgârın oluşturmuş olduğu şekil...

Gökyüzü tam da çocuklara gösterilebilecek bir durumdaydı: üç çocuk, üç gezegen, bir ay, bir yıldız, bir uçak ve de bir anne hepsi ABD, Utah' da Büyük tuz gölünde bir görüntüde bir araya gelmiş. Yerdeki dört küçük nokta ve uçak ile gökyüzündeki yıldız, hilal ve gezegenlerin bir araya gelmesi mükemmel bir tesadüf olmuş. Görselde en kolay fark edilebilir obje ay hilal...

Kasım 2000' den beri insanlar, Uluslararası Uzay İstasyonunda aralıksız yaşıyorlar. İnsanlığın dünyadan ayrılışının 15. senesini kutlamak için, yörüngemizdeki ileri karakolumuz uzay istasyonunda evimiz olan dünya ve galaksimizin aynı anda görüldüğü bu fotoğraf çekilmiş. Dünya' nın hemen bitiminin hemen ardından aşağıda Samanyolu galaksimizin o bilindik soluk kızıllığı görünüyor. Bu arada fotoğraf Astronot Scott Kelly tarafından çekilmiş, ona da burdan selam yollayalım, kendisi şu...

Makina hazırdı ve tek eksik auroraydı, o da gelince her şey tamamlandı. Tahminler haklı çıkmış ve o gün de bir diğer güzel gökyüzü görüntüsü auroralar ortaya çıkmıştı. Kamyonetine atlayıp gizli yerine gitmek için yola çıkan fotoğrafçı o gece ne kadar şanslı olduğunu henüz bilmiyordu. Hâlâ cihazlarının kurulumuyla ilgilenirken, çok nadir ortaya çıkan bir aurora tipi olan “proton yayı (Aurora)” ortaya çıkmıştı....

Gökyüzündeki de ne? Eylülün sonlarına doğru günün erken saatlerinde çekilen bu harika panoramik fotoğrafta görülmeye değer bir çok şey olmasına rağmen, gökyüzündeki en parlak obje açık ara Venüs gezegeni. Venüs fotoğrafta doğal bir kaya köprüsünün arasında resmedilmeye değer bir şekilde yakalanmış ve gezegen kayalık köprünün hemen altındaki adamla birbirini tamamlamış sanki. Kayalığın ötesinde ise karanlık gecenin ünlü simaları kendini göstermiş; sırasıyla soldan...

Öyle görülmesine rağmen, korkmayın gökyüzü düşmüyor. Ancak ağustos ayında bir sürü meteor kalıntısı, tozu, parçacığı ABD Washington’da her yıl görülen Perseid meteor yağmurunda görüntülenmiş. Bu görüntü iki saat boyunca kurulmuş bir fotoğraf makinesiyle yakalanmış. Görüntüde hemen solda çok daha parlak meteor dâhil olmak üzere 20 meteorun varlığı görülüyor. Ortalama meteorlar atmosferde bir saniyeden daha az sürede yok olmalarına rağmen, fotoğraf makinası...

Gökyüzündeki bu ışıklar da ne böyle? İlk ve en önemlisi, bizim galaksimiz Samanyolu'nun ortasından geçen kemeri andıran bir bant yapı. Bu galaktik bantta sayısız toz şeridiyle harmanlanmış milyonlarca uzak yıldız var. Görüntünün merkezinin hemen sağında ufuktan yükselen dikey ışığı ayırt etmek oldukça zor. Bu ışık bizim güneş sistemimizde gün doğumu ya da gün batımından hemen sonra beliren Zodyak Işığı. Ön tarafta...

"Soğuk, nefes kesici, uzak ve yalnız, çok yalnız." Enceladus' un bazı yüzey özelikleri-devasa yarıklar, çatlaklar- upuzun konvenyör bantlar gibi durmuyor mu? Satürn'ün en tartışmalı ayının üzerindeki başta gelen yorumlarda bunun böyle olduğunu gösteriyor. Dünya' da pek yaygın olmayan bu tarz asimetrik tektonik hareketler, çok büyük ihtimalle yaşamın gelişmesine imkan tanıyabilecek muhtemel yüzey altı denizleri içeren Enceladus'un iç yapısı hakkında ip uçları...

Görüntüdeki yüzen halka bir galaksi boyutunda. Aslında bir galaksi ya da en azından bir parçası. Adı Sombrero olan bu fotojenik galaksi Başak burcu kümesinin (Virgo kümesi) en büyüklerinden biri. Görünür ışık altında galaksinin ortasını karartan karanlık tozlar, kızıl ötesi ışık altında parlak kızıl bir hal alıyor. Aslında bu görüntü görünür ışık band aralığında Hubble Uzay Teleskopu tarafından çekilmiş bir fotoğrafın Spitzer...

Geçen 19 Ocak'ta Hubble Uzay Teleskobu tarafından devasa gaz devi Jüpiter'in bantlı bulutunun üstünden 10 saat arayla yakalanan iki dikkat çekici görüntüyü kıyaslayan bilim insanları, saatte yaklaşık 500 km'lik bir hızla hareket eden ünlü Büyük Kırmızı Noktanın git gide küçüldüğünü ve hızının yavaşladığını fark etmiş. Küçülmek derken yanlış anlamayın hali hazırda bu kırmızı nokta dünyamızdan büyük (?>?) ama teknik olarak küçülüyor...

Güney semalarının bu harika panoraması Carnegie Las Campanas Gözlemevinde 27/28 Eylül gecesi kaydedilmiş. Samanyolu'nun merkezindeki dağınık kızıllık ve karanlık yarık 6, 5 metrelik ikiz Magellan Teleskobunun kubbesinin üstünde sanki asılı duruyor gibi. Ama fotoğraftaki en göz alıcı şey bu değil, fotoğraftaki en göz alıcı şey derin, kızıl, kırmızı haliyle duran dolunay. Merakla beklenen tam ay tutulması boyunca Dünyanın gölgesine dalmış olan ay, güneşten...

Bir Fars ata sözündeki "Gece dünyayı gizlerken, evreni açığa çıkarır" sözünde olduğu gibi akşam alacakaranlığı bu dingin gökyüzünü karartırken yıldızları ortaya çıkarıyor. Fotoğrafta güneş kuzey Kenya'nın üzerinden batarken gecenin bir çok nil timsahına ev sahipliği yapan Turkana gölü kıyıları üzerinde ortaya çıktığı görünüyor. Bir kasım akşamı, ilk önce parlak Venüs çıkıyor, daha sonra ise akşam yıldızları gök yüzünü domine etmeye başlıyor....

Parlak gaz ve tozlardan doğan bulutlar tarafından sarılmış 2 milyon yaşında bir yıldız kümesi, Kartal nebulası. Bölgenin bu harika detaylı görüntüsü Hubble Uzay Teleskobu tarafından meşhur hale getirilmiş kozmik yapıları içeriyor. Merkezin yanından yükselen yoğun, tozlu sütunlar ışık yılı yüksekliğinde ama yerçekimsel olarak yıldız oluşumu için daralıyor. Yıldız kümesinden yayılan yüksek enerjili radyasyon uçlara yakın malzemeyi aşındırıyor ve sonunda yeni yıldızları ortaya...

Güzel Messeier 94 ada evreni Avköpekleri (Canes Venatica) kuzey takımyıldızında yalnızca 15 milyon ışık yılı yakınımızda bir şaheser. Dünyadan evreni izleyen gök bilimciler için popüler bir hedef olan galaksi kendi sarmal kollarıyla 30000 ışık yılı genişliğinde eteği yerleri süpüren genç bir kız gibi evrende dolaşıyor. Ama Hubble Uzay Teleskopuyla çekilen bu görüntü 7000 ışık yılı genişliği yakalayabilmiş. Bu keskin ve yakın görüntü...

Sizce mağaranın dışında neler oluyor? Beklenmeyen bir şey değil- Yalnızca Samanyolu geçiyor. Dünyamızın hareketiyle beraber galaksimiz ufukta hareket ediyormuş gibi görünüyor. Bu fotoğraf kendini deniz mağaralarını bulmaya adamış bir fotoğrafçı tarafından çekilmiş ve fotoğrafçı ABD’ de Malibu, Kalifornya’ da Leo Carrillo State Park’ da bu enfes anı yakalamış. Fotoğrafçı bazı planlamalardan sonra mağara girişinden 10 metre içeriye yerleştirdiği kamerasıyla uzaktaki Samanyolu’...

Orion'un baş aşağı yükselişi bu gece rahatça görülebiliyor. Çin, Tibet Gyirong vadisndeki sakin gölde, alışılmadık ama görülmeye değer tek-pozluk bir görüntü yakalanmış ve bu görüntüde ünlü Orion takımının etrafında ona eşlik eden derin gökyüzü görüntüsü görülmüştür. Geçtiğimiz yıl bu zamanlar, Orion'un kuşağındaki üç yıldızı, Himalaya dağlarının üzerine neredeyse diklemesine dizilmişti. Kompleks Orion Nebulası, kuşaktaki bu üç yıldızın sağındadır. Orion'u...

Yay takımyıldızında yıldız rüzgârları ve radyasyon tarafından yaratılmış bir heykel , 5500 ışık yılı uzaklıkta yatan Meisser-17 ( Omega, Swan ‘Kuğu’) isimli bir yıldız fabrikası ya da bir diğer adıyla nebula. Bu görüntü 30 ışık yılı genişliğini kapsıyor ve keskin kompozit renkli görüntü Samanyolu merkezinin arkasındaki gaz ve toz bulutlarının soluk detaylarını vurguluyor. M17’ nin kozmik gaz ve toz stoğundan oluşmuş...

M33'e Karşı M31 Dünya gökyüzünde yaklaşık 14 derece (28 Dolunay) ayrık olan spiral galaksiler M31 (solda) ve M33’ün ikisi de, kendi galaksimiz Samanyolu’yla birlikte Yerel Grup’un büyük üyeleridir. Bu dar ve geniş açı çoklu kamera kompoziti, her ikisindeki spiral yapının detaylarını ortaya çıkarırken komşu dev galaksiler, takımyıldız Andromeda’nın beta yıldızı parlak Miraç’ın iki yanındaki yıldız tarlalarında dengedeymiş gibi görünüyor. Miraç...

Macellan’ın Büyük Bulutu 16’ncı yüzyıl Portekiz gemicisi Ferdinand Macellan ve mürettebatının, Dünya’nın çevresinin ilk kez dolaşılması sırasında güney gökyüzünü inceleyecek çokça zamanları vardı. Sonuçta, güney yarı küre gözlemcileri tarafından kolayca görülebilen ve kendi çok daha büyük, spiral galaksimiz Samanyolu’nun uydu galaksileri oldukları artık bilinen kabarık bulut benzeri iki cisim Macellan Bulutları olarak adlandırılıyor. Takımyıldız Kılıçbalığı’nda (Dorado), yaklaşık 160.000 ışık yılı...

Açıklama: 18'nci yüzyıl sonrası Fransa'sında göktaşı avı yapılırken, astronom Charles Messier kesinlikle kuyrukluyıldız olmayan cisimlerin çok iyi bir listesini yaptı. Bu, şimdi ünlü olan kuyruklu yıldız değil listesinde 27 numaralı cisim. Aslında, günümüz astronomları bunu, gezegen olmamasına ve hatta küçük bir teleskop ile bakıldığında yuvarlak ve gezegen gibi görünmesine rağmen gezegenimsi bulutsu olarak tanımlayacaklardı. Messier 27 (M27), merkezi nükleer enerjisi bitmiş güneş benzeri bir...

  Kardeşi Enceladus kadar aktif olmasa da Dione'nin yüzeyi hiç sıkıcı değil. Yüzeyin bazı bölümleri "chasmata (En.)" denilen (esnemelerden kaynaklı yırtılmalar) ve ay yüzeylerinin tipik yer şekillerinden olan kraterlerle olağanüstü bir zıtlık oluşturan doğrusal yer şekilleri ile kaplı. Dione üzerindeki desenlerin parlak ağ yapısı (1123 km uzunluğunda) ilk olarak Voyager'ın düşük çöznürlüklü görsellerinde görülmüş ve "bulanık arazi" olarak adlandırılmıştı. Bazılarının şüphelendiği üzere bu yapıların...

Açıklama: Yıldız patladığında geriye bu kalıyor. Gizemli ipliksi yapısıyla, Yengeç Nebulası, MS 1054'te görülen süpernovanın sonucu. Bu yapılar aşırı derecede karmaşık yapılarının yanında, patlamada yayılan maddeden daha az madde bulunduruyor ve serbest patlamadan kaynaklı beklenen hızdan daha hızlı genişliyor. Hubble teleskobu ile çekilen bu görsel, bilimsel ihtiyaç doğrultusunda üç bantta renklendirilmiştir. Yengeç Nebulası yaklaşık 10 ışık yılı mesafede uzanmaktadır....

NGC 428 isimli NASA/ESA Hubble Teleskobu ile alınmış bu galaksi görüntüsünde, pembe ve kırmızı, koyu kozmik bölgeler, parlak yıldızlar ile bezenmiş. Dünya'dan yaklaşık 48 milyon ışık yılı uzaklıktaki Balina (Deniz Canavaru) takımyıldızında bulunuyor. Aslında spiral şekilli olmasına karşın bu büyütülmüş görselde, muhtemel iki galaksinin çarpışmasından kaynaklı yapısal bozulma farkedilmektedir. Ayrıca, birleşmenin belirteci olarak NGC 428'de çok miktarda yıldız oluşumu görülmektedir....

Açıklama: Perseid göktaşı yağmurunu hiç seyrettiniz mi? En iyi gözlemi sadece açık ve karanlık bir gök yüzüne bakmaktan ibaret olan göktaşı yağmurunu en yoğun olarak dün gece beklenmekteydi ancak bu gece de (13-14 Ağustos) devam edecek. Bu seneki göktaşı yağmurunun avantajı 14 Ağustos yeni ay zamanında maksimuma ulaşması. Parlak ay ışığında görülmesi mümkün olmayan sönük göktaşları bile sabahın...