Sönükleşen Betelgeuse’un Değişen Yüzeyi

Betelgeuse sönükleşmenin yanında aynı zamanda görünümünü de değiştiriyor mu? Evet. Tanıdık takımyıldız Orion’daki ünlü kırmızı süperdev yıldız o kadar büyük ki Dünya’daki teleskoplar, zar zor da olsa gerçekten yüzeyini çözümleyebiliyor. Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskop’uyla alınan bu iki görüntü, yıldızın yüzeyinin geçtiğimiz yılın başında ve sonunda nasıl göründüğünü gösteriyor. İlk görsel Betelgeuse’un ikinciye göre çok daha düzenli parlaklığa sahip olduğunu gösterirken yıldızın alt kısmı üst kısmına göre belirgin şekilde daha sönük hale geliyor. 2019’un ilk beş ayı boyunca yapılan amatör gözlemler Betelgeuse’un aslında biraz daha parlak hale geldiğini gösterirken son beş ay içinde yıldız çarpıcı biçimde sönükleşti. Böylesi değişkenlik bu ünlü değişen süperdev için muhtemelen sadece sıradan davranış biçimi, ama yakın zamandaki sönükleşme Betelgeuse’un süpernova olmadan önce ne kadar zamanı kalmış olabileceğine dair tartışmayı tekrar alevlendirdi. Betelgeuse yaklaşık 700 ışık yılı uzakta olduğundan, bir ihtimal önümüzdeki binlerce yıl içinde gerçekleşecek nihai süpernovası gökyüzünde muhteşem bir gösteri olacak, ama Dünya üzerindeki yaşamı tehdit etmeyecek.

Görsel: ESO, M. Montargès et al.

Yazarlar & Editörler: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
NASA yetkilisi: Phillip Newman Özel haklara tabidir.
NASA Web Gizlilik Politikası ve Önemli Bildirimler
Bir ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U. hizmetidir.