Günün Astronomi Görseli 1 Ağustos 2019

Nihai Elementler - Elements in the Aftermath

229

Nihai Elementler

Nihai Elementler
Görsel: NASA/CXC/SAO

Dev yıldızlar kısa yaşamlarını, nükleer yakıtlarını şiddetle yakarak geçirirler. Yıldız çekirdeğini saran aşırı sıcaklıklar ve yoğunluklarda füzyon yoluyla, Hidrojen ve Helyum gibi hafif elementlerin çekirdekleri, Demir’le sona eren bir sıralamada Karbon, Oksijen vs. gibi daha ağır elementlere birleştirilirler. Böylece bir süpernova patlaması, dev bir yıldızın kaçınılmaz ve muhteşem ölümü uzaya, diğer yıldızların, gezegenlerin ve insanların bünyesine katılacak ağır elementlerce zengin artıklar saçar. Yörüngedeki Chandra Gözlemevi’nden bu detaylı sahte renkli X-ışın görüntüsü, yaklaşık 36 ışık yılı genişlikteki böyle bir sıcak, genişleyen yıldız enkazını gösteriyor.  G292.0+1.8 olarak kataloglanan bu genç süpernova kalıntısı, güney takımyıldızı Erboğa (Centaurus) yönünde, yaklaşık 20.000 ışık yılı uzakta. Başlangıçtaki süpernova patlamasının ışığı Dünya’ya tahmini 1.600 yıl önce ulaştı. Mavimsi renkler, Oksijen, Neon ve Magnezyum açısından özellikle zengin olan milyonlarca derece sıcaklıktaki gazın oluşturduğu filamentleri öne çıkarıyor. Bu zenginleştirici süpernova aynı zamanda bir pulsar, yani çöken bir yıldız çekirdeğinin ardında bıraktığı dönen bir nötron yıldızı da oluşturdu. Etkileyici görüntü, Chandra X-ışın Gözlemevi’nin 20’nci yıl dönümü kutlaması kapsamında paylaşıldı.

Görsel: NASA/CXC/SAO