NASA Ay Yüzeyine Radyo Teleskop Kurmayı Planlıyor

Ayın Uzak Yüzünde Kurulacak Bir Teleskop: "Ay Krateri Radyo Teleskobu (LCRT)"

318

Yeryüzü Teleskoplarından Oldukça Avantajlı

Ay’ın uzak tarafında kurulacak ultra uzun dalga boylu bir radyo teleskobun Yer tabanlı ve Dünya yörüngesindeki teleskoplara kıyasla muazzam avantajları vardır: birincisi, böyle bir teleskop, evreni 10 metreden daha büyük dalga boylarında gözlemleyebilir (yani, 30MHz’in altındaki frekanslar), bunlar Dünya’nın iyonosferi tarafından yansıtılır ve bu dalga boyları şimdiye kadar büyük ölçüde insanlar tarafından keşfedilememiştir ve ikincisi Ay’ın kendisi, yüzeyinde kurulacak bir teleskobu, Dünya kaynaklı radyo gürültüsünden, iyonosferden gelen radyo parazitlerinden/seslerden, Dünya yörüngesindeki uydulardan ve Ay gecesinde Güneş’in radyo gürültüsünden izole eden fiziksel bir kalkan görevi görür.

NASA Ay Yüzeyine Radyo Teleskop Kurmayı Planlıyor
Ay’ın uzak yüzünde kurulacak LCRT için kuramsal gösterim. Görsel: Saptarshi Bandyopadhyay

Dünya’daki Dezavantajlar Ay’ın Uzak yüzünde Yok

Yeryüzü’ndeki en büyük radyo teleskop FAST Çin’de kuruldu ve göreve başladı. Bu muazzam büyüklüğüne rağmen FAST atmosferin ve Dünya genelindeki radyo gürültüsünden etkilenmektedir. Ay’ın bize uzak yüzünde kurulacak olan böylesi bir radyo teleskop, hem Dünya kaynaklı radyo dalgası gürültüsünden korunacaktır, hem de Ay gecelerinde, yani Yeryüzü’nde Dolunay evresinde iken Güneş’ten de en az şekilde etkilenecektir.

NASA Ay Yüzeyine Radyo Teleskop Kurmayı Planlıyor
LCRT’nin kurulumunu gösteren konsept görseller. Görsel: Saptarshi Bandyopadhyay

Uzmanlar, küresel yansıtıcı çanağı oluşturmak için Ay’ın uzak tarafında 3-5 km çapında bir Ay kraterinde, uygun derinlik-çap oranına sahip, duvar tırmanıcı DuAxel robotları kullanarak 1 km çapında bir tel örgü konuşlandırmayı öneriyor. Böylece 1 km çapındaki bu Ay Krater Radyo Teleskobu (Lunar Crater Radio Telescope – LCRT), Güneş Sistemi’ndeki en büyük açıklığa sahip radyo teleskobu olacak! LCRT, bugüne kadar insanlar tarafından araştırılmayan 10-50 m dalga boyu bandındaki (yani, 6-30 MHz frekans bandı) erken evreni gözlemleyerek kozmoloji alanındaki muazzam bilimsel keşifleri mümkün kılabilir.

Proje Sorumlusu: Saptarshi Bandyopadhyay
NASA Jet Propulsion Laboratory