Dev, Aşırı Sıcak Yabancı Gezegen WASP-12b Asfalttan Daha Siyah

1282
WASP-12b ötegezegenin sanatçı çizimi
WASP-12b ötegezegenin sanatçı çizimi, optik dalgaboylarında ötegezegenin yeni yapılmış asfalt kadar koyu renkte olduğu gösteriliyor.
Görsel: NASA, ESA, and G. Bacon (STScI)

Bir Gezegen Ne Renk Olabilir?

Ötegezegenler neredeyse bütün renklerde olabiliyorlar, buna zifiri siyah da dahil. Yeni bir çalışmaya göre dev, aşırı sıcak yabancı gezegen WASP-12b’nin yansıtma oranı (ya da albedosu) en fazla 0.064’tür.

Montreal Üniversitesi’nde yüksek lisans öğrencisi olan başyazar Taylor Bell açıklamasında, “Bu aşırı derecede düşük değer, gezegeni yeni yapılmış asfalttan bile daha karanlık yapıyor!”  diyor.

Kıyaslama yapacak olursak aynı ölçekte Ay’ın albedo değeri 0.12 ve Dünya’nınki ise 0.37’dir. Çalışma ekibinin üyeleri, Güneş Sistemi’ndeki en yüksek yansıtma özelliğine sahip cismin, Satürn’ün buzlu uydusu Enceladus’un 1.4 albedo değerine sahip olduğunu belirtiyor. (Bu sayılar bu cisimlerin “geometrik albedo” değerleridir. Sık kullanılan bir başka albedo ölçeği olan Bond ölçeği, 0 ile 1 arasındadır.)

WASP-12b Dünya’dan 1,400 ışık yılı ötede bulunmaktadır. Ötegezegen Jüpiter’in 2 katı büyüklüğe sahiptir ve yıldızının çevresindeki bir turunu 1.1 Dünya gününde tamamlamaktadır.

Bu çok yakın yörünge, gezegeni tuhaf ve cehennemsi bir dünya yapmaktadır. Ekip üyelerine göre, ötegezegenin yıldızının kuvvetli kütle çekimi, WASP-12b’yi bir yumurta şekline sokmakta ve gündüz vakti gezegendeki sıcaklık yaklaşık olarak 2,600°C’ye ulaşmakta. (WASP-12b gibi yıldızına çok yakın yörüngeye sahip ötegezegenler, tıpkı Ay’ın Dünya’ya hep “yakın yüzünü” göstermesi gibi, her zaman aynı yüzleri yıldıza dönük olacak şekilde, dönme dolanma kilitlenmesinde olmaya meyilli olmaktadırlar.)

 

Ötegezegen o kadar sıcak ki WASP-12b’nin göklerinde hidrojen molekülü (bildiğimiz H2) atomik hidrojene parçalanıyor. Ekibin çalışması, gezegenin atmosferinin çoğunlukla atomik haldeki hidrojen ve helyumdan oluştuğunu ve bu bileşimin de simsiyah bir görünüme yol açtığını ileri sürüyor.

WASP-12b bu anlamda, albedosu tayfsal olarak ölçülen yalnızca ikinci ötegezegendir. Diğeri (sıcak Jüpiter HD 189733b) koyu mavi renge sahip gibi görünmektedir.

Bell’e göre “Tayfsal olarak albedosu ölçülen ilk iki ötezegenin büyük farklar göstermesi, bu türde tayfsal gözlemlerin önemini ortaya koyuyor ve sıcak Jüpiter’ler arasındaki büyük çeşitliliği öne çıkarıyor.”

WASP-12b her ne kadar ışık yansıtmasa da bir miktar yayınlamaktadır. Araştırmacılar gezegenin çok sıcak olması sebebiyle erimiş metal gibi kırmızı renkte parıldadığını söylüyorlar.