Rosetta’nın tozları analiz eden COSIMA (Kuyruklu yıldız İkincil İyon Kütle Analizörü) cihazı 67P/Churyumov-Gerasimenko kuyruklu yıldızından saçılan toz parçacıklarının içinde ilk kez kesin olarak kompleks karbon içeren molekül formunda katı organik maddeler tespit etti.
Daha önce kuyruklu yıldızın yüzeyinde Philae’deki cihazlar ve Rosetta’nın ROSINA cihazı tarafından organik maddeler tespit edilmişti ancak her iki durumda da buzların süblimleşmesinden kaynaklı gaz formundaydılar.
Hedeflerinin yanından yüksek hızlarda geçen, parçacıkları dağıtan ve karakterizasyonu zorlaştıran önceki kuyruklu yıldız görevleri tarafından varlıklarının yalnızca işaretlerine rastlanmıştı. Ama Kuyruklu Yıldız 67P/C-G’nin yörüngesindeki Rosetta düşük hızlarda hareket ederek toz parçacıklarını yakalayabilir.
“Analizlerimiz karbonun beklenenden çok daha kompleks bir yapıda olduğunu gösteriyor” diyor Nature’da yayınlanan ve sonuçları açıklayan makalenin yazarlarından Hervé Cottin. “ O kadar kompleks ki, düzgün bir formül ya da isim bile veremiyoruz!”
Rosetta’nın Kuyruklu Yıldızı Yaşamın Malzemelerini Taşıyor
COSIMA ekibinin söylediğine göre makalede gösterilen yedi parçacığın organik imzaları, şu ana kadar incelenen iki yüzden fazla toz parçasını temsil ediyor.
Karbon, daha önceden varlığı bildirilen sodyum, magnezyum, alüminyum, silikon, kalsiyum ve demir gibi elementlerle karışmış durumda ve Dünya’ya düşen karbonlu kondrit meteoritlerdeki çözünmez organik maddelere benzer çok büyük makromoleküler yapılarda bağlanmış durumdalar ancak arada büyük bir fark var; kuyruklu yıldız örneklerinde meteoritlere göre çok daha fazla hidrojen bulunuyor.
Ancak bu tip meteoritler, asteroidler gibi ciddi anlamda iyi işlenmiş kaynak yapılarla ilişkili oldukları için, hidrojenlerini sıcaklık nedeniyle kaybettiklerini düşünmek mantıklı. Karşılaştırıldığında, kuyruklu yıldızlar hidrojenlerini tutacak şekilde bu kadar yüksek sıcaklıklardan korunmuş olabilirler ve bu nedenle daha ilkel maddeler içeriyor olmalılar.
Takım aynı zamanda meteorit analizleri ve laboratuar simülasyonlarıyla, Kuyruklu Yıldız 67P/C-G’de bulunan çok küçük moleküllerden ağır (ya da ‘yüksek moleküler ağırlık’) organiklere kadar geniş bir aralıktaki organik maddeleri tanımlamayı planlıyor.
Rosetta’nın ROSINA ve Philae’nin PTOLEMY ve COSAC araçları çok sayıda düşük moleküler ağırlıklı uçucu organik moleküller tespit etmiş olsalar da, COSIMA toz parçacıklarında sadece aralarında hiçbir şey olmayan çok büyük karbon içeren makromoleküller buldu. Bu durum kuyruklu yıldızda düşük ağırlıklı uçucu ve daha ağır dayanıklı karbonlu maddeler için potansiyel olarak farklı kaynaklar tespit edildiğini gösteriyor olabilir.
“Bu toz parçacıklarında gördüğümüz organik maddelerin ilkel gezegenimsi bulutsu bir araya gelmeden önce yıldızlar arası ortamda mı yoksa Güneş Sistemi’nin erken dönemlerinde ilkel gezegen oluşum diskinde mi yaratıldıklarını bilmesek de, COSIMA’nın toz parçacıkları erken dönem oluşum süreçlerine tanıklık ediyor, kuyruklu yıldızın bizzat kendisi de dahil,” diyor makalenin bir diğer yazarı olan Nicolas Fray.
“Bu parçacıklar, COSIMA tarafından “yakalanmadan” günler ya da haftalar önce serbest kalana kadar milyarlarca yıl boyunca saf ve el değmemiş şekilde kaldılar,” diye ekliyor COSIMA’nın baş araştırmacısı Martin Hilchenbach. “Sonuçlar, Kuyruklu Yıldız 67P/C-G’nin Güneş Sistemi’nin erken dönemlerinden en ilkel maddelerden bir kısmını içerdiği resme ekleniyor.”
Kaynaklar:
“Kuyruklu Yıldız 67P/Churyumov-Gerasimenko’nun parçacıklarındaki yüksek molekül ağırlıklı organik maddeler” N. Fray et al; Nature